Nederland staat onder druk. Door de sterke toename van duurzame energie én de elektrificatie van sectoren zoals mobiliteit en industrie, is het net op steeds meer plaatsen “vol”. Voor u als zakelijke energiegebruiker kan dit betekenen dat een nieuwe aansluiting of verzwaring van uw bestaande aansluiting tijdelijk* niet mogelijk is. 

Maar er is ook goed nieuws: sinds april 2025 zijn er, naast bijvoorbeeld de Flex-e subsidie, ook nieuwe contractvormen beschikbaar die bedrijven helpen om tóch vooruit te kunnen, ook in congestiegebieden. In deze blog leest u alles over deze contracten, wat ze voor u kunnen betekenen én hoe u er financieel voordeel uit kunt halen. 

* de exacte wachttijd varieert per regio en netbeheerder. In sommige situaties kan de wachttijd enkele jaren zijn.  

Wat zijn de contractuele mogelijkheden bij netcongestie?

De contractuele oplossingen vallen uiteen in twee hoofdrichtingen: 

1. Congestiemanagementcontracten: u helpt actief mee aan het oplossen van pieken op het net. In ruil daarvoor ontvangt u een financiële vergoeding.

    

2. Alternatieve transportrechten: u maakt gebruik van beschikbare restcapaciteit op het net, buiten de piekuren, tegen een aantrekkelijker tarief. 

Eerst de basis: wat u moet weten over uw netcontract

Wanneer u bent aangesloten op het elektriciteitsnet, sluit u met uw netbeheerder een Aansluit- en Transportovereenkomst (ATO). In deze overeenkomst worden drie belangrijke begrippen vastgelegd: 

• Aansluitwaarde (kVA): dit is de fysieke capaciteit van uw aansluiting, hoeveel vermogen er maximaal doorheen kan. 
• Gecontracteerd transportvermogen (GTV): de hoeveelheid elektriciteit die u op enig moment maximaal mag afnemen of terugleveren. 
• Transportrechten: uw recht om gebruik te maken van het net op basis van de bovengenoemde waarden. 

In gebieden met netcongestie zijn de klassieke ATO’s met volledig vast transportrecht vaak niet meer beschikbaar. Hiervoor komen nu alternatieven in beeld. 

Alternatieve transportrechten: slimmer omgaan met restcapaciteit

Kunt u uw energieverbruik (of opwekking) flexibel plannen? Dan zijn alternatieve transportrechten mogelijk interessant. Deze contracten bieden toegang tot het net op momenten waarop er nog wél capaciteit beschikbaar is. Er zijn vier typen:

• Volledig variabel transportrecht (reststroom) 
  Dagelijks wisselende toegang tot transportcapaciteit, afhankelijk van wat er over is op het net. Zeer geschikt voor bedrijven met veel flexibiliteit. 

• Tijdsduurgebonden transportrecht (TDTR / NFA85) 
  U krijgt in minimaal 85% van de uren per jaar toegang tot uw volledige transportcapaciteit. In de overige 15% mag de netbeheerder uw toegang beperken. Dit contract is momenteel alleen beschikbaar via TenneT. 

• Tijdsblokgebonden transportrecht (blokstroom) 
  U gebruikt het net binnen vaste blokken per dag, bijvoorbeeld alleen tussen 23:00 en 06:00 uur. Dit biedt meer zekerheid dan reststroom, maar tegen lagere tarieven dan een volledig vast contract.

   

• Groepstransportovereenkomst (GTO) 
  U deelt transportcapaciteit met omliggende bedrijven op dezelfde middenspanningsring. Door pieken slim over de groep te verdelen, krijgt iedereen meer ruimte. 

Welk contract past bij uw situatie?

Situatie 1: u beschikt over flexibel vermogen 
Kunt u tijdelijk meer of minder elektriciteit afnemen of invoeden zonder dat dit uw bedrijfsvoering verstoort? Dan kunt u uw flexibiliteit inzetten als waardevolle dienst voor de netbeheerder. Passende contractvormen: 

• Capaciteitsbeperkingscontract (CBC) 

• Capaciteitssturingscontract (CSC) 

• Redispatch via GOPACS 

Deze contracten zijn met name interessant voor bedrijven met batterijen, slimme laadinfra, energieopslag of productieprocessen die verschoven kunnen worden. 

Situatie 2: u heeft behoefte aan een nieuwe aansluiting of uitbreiding 
Wanneer u wilt groeien maar er geen vast transportrecht beschikbaar is, zijn er alternatieve vormen van toegang tot het net die ruimte kunnen bieden, zij het beperkt of conditioneel. Passende contractvormen: 

• Reststroom 

• Tijdsduurgebonden transportrecht (TDTR / NFA85) 

• Tijdsblokgebonden transportrecht (blokstroom) 

Deze varianten bieden minder zekerheid dan een klassiek vast contract, maar maken het mogelijk om tóch aan te sluiten, vaak tegen lagere kosten. 

Situatie 3: u wilt samenwerken met andere bedrijven 
Bent u gevestigd op een bedrijventerrein of in de buurt van andere grootverbruikers? Dan kan collectief gebruik van netcapaciteit zorgen voor extra ruimte en lagere kosten. Passende contractvormen: 

• Groepstransportovereenkomst (GTO) 

• Groeps-CBC, waarbij meerdere bedrijven op een bedrijventerrein gezamenlijk flexibiliteit leveren via één contract 

Samenwerking vereist goede onderlinge afspraken, maar kan in de praktijk veel ruimte en voordeel opleveren.  

Tot slot: uw strategisch voordeel

Netcongestie blijft voorlopig een realiteit in Nederland. Maar voor bedrijven die slim en flexibel met energie omgaan, biedt deze situatie ook nieuwe kansen. Door bewust te kiezen voor alternatieve contractvormen of door actief bij te dragen aan congestiemanagement, kunt u: 

• Sneller groeien of uitbreiden, ondanks netbeperkingen; 

• Besparen op uw energiekosten; 

• Extra inkomsten genereren met uw flexibiliteit; 

• En bijdragen aan een stabieler en duurzamer energiesysteem. 

Wilt u weten welke contractvorm voor uw bedrijf het meest interessant is? 
Enpron helpt u graag bij het analyseren van uw aansluit- en verbruiksprofiel en begeleidt u in de gesprekken met de netbeheerder. Neem vrijblijvend contact met ons op voor een verkennend advies. Maak een afspraak of neem contact op via 085 – 773 4110