De energiemarkt staat aan de vooravond van een nieuw tijdperk. Terwijl elektriciteits- en gasprijzen richting 2026 enigszins stabiliseren maar nog steeds zeer gevoelig zijn voor geopolitieke ontwikkelingen, neemt de complexiteit van de markt juist toe. Niet alleen door de groei van hernieuwbare energie en de toenemende vraag, maar óók door een reeks belangrijke nieuwe of gewijzigde verplichtingen waar bedrijven vanaf 2026 mee te maken krijgen:
- De nieuwe Energiewet
- De strengere eisen voor gebouwbeheer (GACS)
- De Informatieplicht energiebesparing vanaf 2027
- Aanvullende belastingmaatregelen
Enpron geeft u een doorkijk naar 2026 die zowel de marktontwikkelingen als de beleids- en wetgevingsimpact voor uw bedrijf combineert.
Energieprijzen in 2026: volatieler dan ooit
Dankzij meer wind- en zonne-energie en een ruimer aanbod ontstaat er iets meer ademruimte op de gasmarkt. Gasprijzen bleven in 2025 gemiddeld 20% hoger dan in 2024 en blijven ook in 2026 bepalend. Op de elektriciteitsmarkt is er in 2026 sprake van opwaartse druk: door een beperkter aanbod aan CO₂-emissierechten vanaf 2026 stijgen de kosten voor fossiele opwekking, wat leidt tot hogere stroomprijzen. Omdat gas nog steeds nodig is als flexibele back-up voor wind en zon, blijft de koppeling tussen gas- en stroomprijzen nauw. Daarnaast blijven energieprijzen gevoelig voor geopolitieke ontwikkelingen. De kans op structureel lagere prijzen is beperkt.
Energievraag in 2026: explosieve groei, vooral door industrie en datacenters
De wereldwijde elektriciteitsvraag stijgt in 2026 met 3,7%, één van de sterkste stijgingen van het afgelopen decennium. De belangrijke groeifactoren zijn elektrificatie in de industrie, datacenters, elektrificatie van warmte en mobiliteit en de sterk toenemende airconditioningbehoefte door steeds heter weer. China alleen al verwacht 5,7% groei in elektriciteitsvraag in 2026. Deze groei in de vraag naar elektriciteit verhoogt de druk op elektriciteitsnetten, flexibiliteit en back-upcapaciteit, zoals batterijen.
Groei van hernieuwbare energie in 2026: meer negatieve prijzen
Wind- en zonne-energie groeien razendsnel en de wereldwijde productie uit wind- en zonne-energie overschrijdt in 2026 de 6.000 TWh. Dit heeft meer negatieve prijzen tot gevolg. In Duitsland, Nederland en Spanje liep het aandeel negatieve prijsuren in 2025 al op naar 8-9%. Deze trend zet door in 2026. Daarnaast zorgden hydro- en windafwijkingen in 2025 al voor afwijkend opwekpatroon en dit blijft een bron van volatiliteit in 2026. Dit betekent dat pieken en dalen extremer worden, flexibiliteitsdiensten steeds waardevoller (denk aan batterijopslag) en dat onbalanskosten oplopen.
Netcongestie in 2026: een toenemend probleem met oplossingen
Door de toenemende elektrificatie, groei van lokaal opgewekte duurzame energie en grotere vraagpieken neemt netcongestie in 2026 alleen maar toe. Dit kan leiden tot hogere energiekosten, beperkte leveringszekerheid en gedwongen afschakeling van installaties. Gelukkig zijn er oplossingen:
- Het reduceren of het verplaatsen van uw elektriciteitsverbruik om piekbelasting te voorkomen.
- Het investeren in batterijen, slim laden van EV’s en vraagrespons die piekbelasting verlichten.
- Het maken van specifieke afspraken met de netbeheerder over uw elektriciteitsverbruik.
Het toepassen van deze oplossingen is complex, afhankelijk van de situatie op locatie, netaansluiting en bedrijfsambities. Enpron kan helpen om de juiste strategie te bepalen, subsidies te benutten en investeringen optimaal in te richten, zodat congestie wordt beperkt en bedrijfsvoering verzekerd blijft.
Regelgeving 2026: bedrijven krijgen te maken met ingrijpende veranderingen
Naast deze ontwikkelingen in de energiemarkt verandert ook het regelgevend landschap:
Nieuwe Energiewet 2026: de grootste wijziging in 25 jaar
Per 1 januari 2026 vervangt de Energiewet de bestaande Gaswet en Elektriciteitswet. De wet heeft grote impact op meet- en dataverplichtingen, energiedelen en energiegemeenschappen, balancering, aansluitingen & transport, slimme meters, gesloten distributiesystemen en bescherming van kleinverbruikers en micro-ondernemingen. Lees daarover onze uitgebreide blogs over de nieuwe energiewet en micro-ondernemingen.
Belastingplan 2026: verschuivingen in de energiebelasting
Het Belastingplan 2026 zorgt voor verschuivingen in de energiebelasting die direct voelbaar worden voor bedrijven. De belangrijkste ontwikkeling is dat aardgas duurder wordt, terwijl elektriciteit juist iets goedkoper wordt. Dit past in het beleid om bedrijven te stimuleren sneller te elektrificeren. Wat betekent dit in grote lijnen?
- Gasbelasting stijgt opnieuw, waardoor verwarmingsintensieve bedrijven, zoals productiebedrijven, logistieke centra en utiliteitsgebouwen, hogere energiekosten zullen ervaren. Hoe hoger het gasverbruik, hoe duidelijker dit effect.
- De belasting op elektriciteit daalt, vooral in de lagere schijven. Bedrijven met een relatief groot elektriciteitsgebruik kunnen hierdoor een merkbare lastenverlichting zien.
- De heffingskorting wordt licht verlaagd en mogelijk zelfs beperkt tot woningen, waardoor bedrijven dit voordeel waarschijnlijk verliezen.
- De CO₂-heffing voor de industrie wordt versoepeld, omdat het nationale prijsminimum onder de verwachte EU ETS-prijs komt te liggen. Hierdoor zullen de meeste bedrijven geen aanvullende nationale CO₂-heffing meer betalen.
- Voor waterstof komt een lager tarief beschikbaar, waardoor het gebruik van waterstof als alternatief voor aardgas aantrekkelijker wordt.
Voor bedrijven betekent het belastingpakket van 2026 vooral dat gas financieel minder aantrekkelijk wordt, terwijl elektriciteit en (op termijn) waterstof relatief voordeliger worden.
GACS-verplichting (Gebouwautomatisering en ControleSystemen) vanaf 2026
Vanaf 1 januari 2026 moeten grotere gebouwen met een verwarmings- of koelinstallatie boven 290 kW beschikken over een Gebouwautomatiserings- en Controlesysteem (GACS). Deze verplichting komt voort uit de Europese EPBD-richtlijn en heeft als doel om gebouwen structureel energiezuiniger, slimmer en efficiënter te maken. Lees meer over deze GACS-verplichting in onze uitgebreide blog.
Energie besparen én voorbereid zijn op de informatieplicht in 2027
Bedrijven en instellingen met een milieubelastende activiteit én een jaarlijks energiegebruik vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas(equivalent) moeten voldoen aan de energiebesparingsplicht. Dit betekent dat zij alle energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder moeten uitvoeren. Daarnaast geldt de informatieplicht, waarbij eens in de vier jaar gerapporteerd moet worden welke maatregelen zijn genomen. De eerstvolgende rapportagedatum is in 2027.
Wat kunt u nu al doen?
Ook al hoeft u pas in 2027 te rapporteren, bedrijven kunnen in 2026 al belangrijke stappen zetten zoals het uitvoeren van energiebesparende maatregelen (verplicht bij een terugverdientijd van maximaal vijf jaar), een overzicht maken van uitgevoerde en geplande maatregelen en de rapportage alvast opbouwen. Enpron helpt u graag met het in kaart brengen van uw maatregelen en energiegebruik. Zo loopt u in 2027 niet achter en bent u volledig voorbereid op de wettelijke rapportage, terwijl u tegelijk uw energiekosten verlaagt.
Strategisch advies aan bedrijven voor 2026
De energiemarkt blijft in beweging: prijzen zijn grillig, netcapaciteit en lokale congestie vormen nieuwe uitdagingen, en geopolitieke ontwikkelingen maken de markt onvoorspelbaar. Tegelijkertijd verandert wet- en regelgeving continu: de Energiewet, GACS en de Informatie- en Energiebesparingsplicht stellen nieuwe eisen aan data, rapportage en energiebeheer. Voor bedrijven betekent dit dat alleen kijken naar energieprijzen niet meer genoeg is; ook compliance, efficiency en flexibiliteit spelen een cruciale rol. Enpron helpt u graag met navigeren in deze uitdagende energiemarkt. Met het advies op maat van Enpron:
- benut u kansen en beheerst u risico’s;
- voldoet u aan toekomstige verplichtingen;
- reduceert u kosten, zonder onnodig risico;
- integreert u flexibiliteit en duurzaamheid in uw bedrijfsstrategie.
Meer weten? Meer dan 2.500 bedrijven zoals evenementenlocatie De Postwagen, LIFF Restaurant & Grandcafé en Gezondheidszorg De Hertog gingen u voor. Vraag uw persoonlijk advies aan door uw gegevens achter te laten. Wij nemen dan zo snel mogelijk contact met u op.
Enpron helpt u verder
Wilt u ontzorgd worden in uw energiezaken? Neem contact met ons op en ontdek wat Enpron voor uw onderneming kan betekenen.
